Askerliğinizi yaptınız ve emekli olmak için askerliğinizi borçlanıp günlerinizi sigortalı sürenizi tamamlamak için saydırmak istiyorsunuz. İşçi, işveren ya da memursunuz. Askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden önce yaptınız ya da sonra yaptınız ise borçlanmaya etkisi nasıl olur? Askerlik süresinin tamamını mı borçlanacaksınız, yoksa bir kısmını borçlanabilir misiniz? Askerlik borçlanması için nereye ve hangi evraklarla müracaat etmelisiniz? Askerlik borçlanmasında günlük tutar kaç TL’dir? Askerlik borçlanması için yapmanız gerekenler konusunda araştırma yapıp kapsamlı bilgi edinmek istiyorsunuz. Bu makalede bu soruların ve daha bir çok sorunun cevabını bulacaksınız.
Askerlik Borçlanması İçin Yapmanız Gerekenler Nelerdir?
5510 sayılı kanun sigortalılar için belirli süreleri borçlanma hakkı sağlamaktadır. Bu sürelerin borçlanılmasının erken emekliliğe katkısı vardır. Erkek sigortalılara en çok yarar sağlayan süre borçlanma türü askerlik borçlanmasıdır. Askerlik borçlanması yapanların bazıları sigorta başlangıç zamanının geri çekilmesi konusundan fayda sağlarken bazıları ise sadece toplam gün sayısının hesaplanması yönü ile yarar sağlamaktadırlar. Askerlik borçlanmaları emeklilik hesabının yanında kıdem, maaş katsayısı ve tazminat konularından da yararlanmaktadırlar. Peki askerlik borçlanması için yapmanız gerekenler nelerdir? Öncelikle 5510 sayılı kanun kapsamında askerlik borçlanmasından yararlanma hakkınızın bulunup bulunmadığına bakmalısınız. Aynı zamanda askerlik borçlanmasına ihtiyaç olup olmadığını gözden geçirmenizde de yarar vardır. Emeklilik gün sayısını doldurmuşsanız askerlik borçlanmasına ihtiyacınız olmayacaktır.
Adı geçen kanunun 4/a, 4/b ve 4/c maddelerine girenler, yani sırası ile SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığına tabi olanlar, isteğe bağlı sigortalılar (iştirakçiler) ve diğer kapsamlarda prim ödeyen askerliğini fiilen yapmış erkek sigortalılar bu borçlanma türünden yararlanabilirler. Askerlik borçlanması, en son çalışılan yer Sosyal Güvenlik Merkezi ya da Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne yapılır. Sosyal Güvenlik Merkezlerinden ve Sosyal Güvenlik Kurumunun www.sgk.gov.tr internet adresinden temin edilebilen ‘SGK borçlanma talebi dilekçesi’ ile askerlik şubelerine müracaat ederek söz konusu dilekçenin arka sayfasında bulunan askerlik başlangıcı ve bitişi ile ilgili bölümün doldurulup onaylatılır. SGK borçlanma talebi dilekçesinden başka askerlik borçlanması için yapmanız gerekenler konusunda sizden herhangi bir belge istenmez.
Emeklilik Süresini Etkilemesi Bakımından Askerlik Borçlanması İçin Yapmanız Gerekenler
Borçlanma talebi için ‘SGK borçlanma talebi dilekçesi’ ile Sosyal Güvenlik Merkezi ya da Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne müracaat edilir. Ne kadar gün için borçlanmak ve ödeme yapmak istiyorsanız dilekçede belirtmek sureti ile günlük borçlanma miktarı (TL) ile borçlanılacak gün sayısının çarpımı sonucu çıkan tutar kadar ödeme yapılır. Emekliliğinize yeteceği kadar süre borçlanabilirsiniz. Askerlik süresinin tamamını borçlanma zorunluluğu yoktur. SGK borçlanma talebi dilekçesinde borçlanılmak istenen süre işaretlenmemiş ise Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından askerlik süresinin tamamının borçlandırılacağı değerlendirilerek tarafınıza tebliğ edilir.
Sigorta başlangıç tarihi askerlik yaptıktan sonraki bir tarihte ise borçlandığınız süre kadar sigorta başlangıcınız geriye çekilir. Emeklilik hesabında geriye çekilmiş olan bu tarih dikkate alınır. Sigorta başlangıç tarihiniz askerlik yapmadan önceki bir tarihte ise sigorta başlangıcı geri çekilmez, fakat borçlanılan süre toplam prim gün sayısına ilave edilir. 18 ay askerlik yapan kişi 540 gün askerlik yapmış olarak hesaplanır. Hesaplamada her ay 30 gün olarak değerlendirilir. Askerlikte er, erbaş ya da yedek subay okulunda fiilen öğrenci olarak geçirdiğiniz süreler borçlanmada yararlanılan sürelerdir. Askerlik borçlanması ile emeklilik için prim günü eksik olanların fiilen yaptıkları askerlikten dolayı çalışamadığı ve prim ödeyemediği dönemin değerlendirilmesi amaçlanmaktadır.
Ödenecek miktar hesabı konusunda askerlik borçlanması için yapmanız gerekenler nelerdir diyecek olursak, günlük askerlik borçlanma miktarı hesaplanırken en az brüt asgari ücretin günlük tutarının % 32’si ölçü olarak alınır. 31.12. 2017 tarihine kadar günlük asgari askerlik borçlanması miktarı 18,96 TL, günlük azami (üst sınır) askerlik borçlanması miktarı ise 114,20 TL’dir. Borçlanmada günlük miktarın üst sınırı ise prime esas kazancın (asgari ücret) altı buçuk (6,5) katının % 32’si kadardır. Her yılın ocak ve temmuz aylarında brüt asgari ücretin aldığı zam oranında günlük askerlik borçlanma miktarı değişmektedir. Askerlik borçlanma miktarı sigortalıya tebliğ edildiği tarihten başlayarak 3 (Üç) ay içinde sigortalı tarafından ödenir.
Askerlik borçlanması için yapmanız gerekenler konusunda bazı önemli noktalar da şunlardır: Fiili askerlik yapmadıklar için askerliğini bedelli olarak yapanların askerlik borçlanması hakları bulunmamaktadır. Vergi indirimli olarak engelli emekliliğinden yararlanacak olanlar askerlik borçlanmasından yararlanabilirler. Diyelim ki 1995 yılında sigorta başlangıcınız var ve 2000 yılında da devlet memuru oldunuz. Paralı emekli yaşınıza katkısının olup olmayacağına göre aradaki eksik süreler için askerlik borçlanması yapmak istiyorsanız şöyle diyebiliriz, memur olarak emekli olacaksanız askerlik borçlanması emeklilik yaşınızı değiştirebilir fakat sigortalı (SSK 4/a) olarak emekli olacaksanız emekli olma yaşınızda herhangi bir değişiklik olmaz.
Askerlik borçlanması hakkının veriliş amacına aykırı olacağı değerlendirilerek fiilen yapılmayan askerlik süresine borçlanma hakkı verilmemiştir. Askerlik süresinin borçlanması memur kişinin başvuru tarihindeki derecesine bağlı olmadığından ne zaman yapıldığı dikkate alınmamakta ve taban aylık katsayısı ile memur maaş katsayısı değişimlerinden başka bir farkla karşılaşılmamaktadır. Askerliğini yedek subay öğretmen olarak yapanlar fiili hizmet süresi zammından yararlanamazlar. Askerliğini yedek subay olarak yapanlar üç aylık fiili hizmet süresi kazanmaktadırlar. Bu da sigortalılık süresini üç ay artırabilmektedir. Askerliğin memurların emeklilik yaş hesabını etkileyebilmesi için askerliklerini 14.06.2002 tarihinden önce yapmış olmaları gerekir.
